Augustinus-State
Appelscha
Naar de tekst van Siebe Oosterloo: Er zijn in de loop der jaren in Appelscha met enige regelmaat beeldbepalende panden verdwenen. Slechts de fotokaarten roepen bij de inwoners vele herinneringen op, zoals bijvoorbeeld het Compagnonshotel bij...
Hier schon mal ein Vorgeschmack
Naar de tekst van Siebe Oosterloo: Er zijn in de loop der jaren in Appelscha met enige regelmaat beeldbepalende panden verdwenen. Slechts de fotokaarten roepen bij de inwoners vele herinneringen op, zoals bijvoorbeeld het Compagnonshotel bij het Bovenste Verlaat. Ook zijn er gebouwen bewaard gebleven die het aanzien meer dan waard zijn, zoals Augustinus-State hier aan de Vaart ZZ, recht tegenover de Eerste Wijk.
De eerste Augustinus-State is in 1848 gebouwd in opdracht van de Heeren Compagnons. Zij noemden de State naar Augustinus Lycklama à Nijeholt (1670–1744), de belangrijkste bezitter van “gronden en vaarten” anno 1702, compagnon van de “Heeren Compagnons” en grietman van Opsterland. Vandaar dan ook de naamgeving. De State was gesticht voor eigen gebruik door de Compagnie als vergader- en verblijfsgebouw.
Door de gunstige ligging van de State tegenover de uitgang van de Eerste Wijk konden de met turf geladen schepen die uit het veengebied kwamen op eenvoudige wijze gecontroleerd worden. Zowel de smalle ophaalbrug, die vroeger over de Eerste Wijk lag met aan één zijde een leuning, als het zeer ruime erf met tuin en prachtige boompartijen op en om de State gaven het geheel een voornaam aanzien. Helaas is dat in de loop der jaren verloren gegaan. In 1912 werd de heer H.J. Boukema eigenaar van de State en kreeg timmerman-aannemer Thomas Oosterloo de opdracht het pand te verbouwen. De heer Boukema was de eerste kassier van de Coöperatieve Raiffeisenbank te Appelscha en had zijn kantoor gevestigd aan de linkerkant van de State, alvorens later te fuseren met de Boerenleenbank. De naam Augustinus komt meer voor in de omvangrijke genealogie van de familie Lycklama à Nijeholt. Ondanks dat het huidige gebouw niet des Compagnons is, is Augustinus-State nog steeds een beeldbepalend gebouw aan de huidige “turfroute”, dat voor menig toerist niet onopgemerkt blijft.
