Het Groene Kruis
Appelscha
Een kruisvereniging is in Nederland een particuliere vereniging gericht voor het geven van voorlichting op het terrein van volksgezondheid, de bevordering van hygiëne, het voorkomen en bestrijden van besmettelijke ziekten, infecties en epide...
Hier schon mal ein Vorgeschmack
Een kruisvereniging is in Nederland een particuliere vereniging gericht voor het geven van voorlichting op het terrein van volksgezondheid, de bevordering van hygiëne, het voorkomen en bestrijden van besmettelijke ziekten, infecties en epidemieën, het verzorgen en verplegen van zieken thuis en het uitlenen van verpleegartikelen en hulpmiddelen. Doelgroep waren de arme, onwetende bevolkingslagen, ook volks- of arbeidersklasse genoemd. Eind 19e, begin 20e eeuw hoorde ook het opleiden van pleegzusters tot haar werkgebied omdat daaraan toen een groot gebrek was.
De volgende kruisverenigingen die werden opgericht, waren georganiseerd naar geloofs- of politieke richting, zoals dat tot de jaren ’80 van de 20e eeuw in ‘verzuild’ Nederland gebruikelijk was. Om van de diensten gebruik te kunnen maken moest men lid zijn. Er kwamen steeds meer plaatselijke verenigingen en vestigingen verspreid over het land, met kruispost en consultatiebureau, waar leden naartoe konden gaan en van waaruit de voorlichting, preventie, verpleging en verzorging van zieken thuis door opgeleide verpleegsters en ziekenverzorgenden plaatsvond. Het werk van de verenigingen kreeg de benaming ‘kruiswerk’.
De bekendste kruisverenigingen zijn: het Rode Kruis, Het Oranje Kruis (EHBO), het Oranje-Groene Kruis (protestants), het Witte Kruis (eerste kruisvereniging in Nederland), het voormalige Groene Kruis, het Wit-Gele Kruis (katholiek) en het voormalige Nationale Kruis, ontstaan in 1978 door fusie van het Groene Kruis, het Wit-Gele Kruis en het Oranje-Groene Kruis.
Het Groene Kruis
In 1910 kwam in Appelscha een afdeling van de neutrale kruisvereniging Het Groene Kruis. Eind jaren ’30 van de 20e eeuw werd een eerste wijkzuster aangesteld. Pas in 1940 kreeg de vereniging een eigen gebouw: de smederij van Reitsma werd verbouwd tot Groene Kruisgebouw. Het is het pand aan de overzijde van de vaart, rechts naast de apotheek: slechts het groene kruis-logo herinnert hier nog aan. In 1962 kwam er een nieuw gebouw op de hoek Van Emstweg-Steegde, dat dienst heeft gedaan tot de opheffing van de vereniging Het Groene Kruis, begin jaren ’80. Thans is dát gebouw een kinderdagverblijf.
