Kamp Oranje
Fochteloo
Kamp Oranje 500 meter verderop ligt het kamp Ybenheer. De keuze van de plek had te maken met het naast de deur liggen van voldoende arbeidsmogelijkheden in en rondom het Fochtelooërveen: turf steken en ontginning tot bouwlan...
Hier schon mal ein Vorgeschmack
Kamp Oranje
500 meter verderop ligt het kamp Ybenheer. De keuze van de plek had te maken met het naast de deur liggen van voldoende arbeidsmogelijkheden in en rondom het Fochtelooërveen: turf steken en ontginning tot bouwland, werken in de aardappelteelt. Ybenheer is afgeleid van Ybe’s weer, een lager gelegen landstrook van Ybe.
U staat voor het voormalige NAD-werkkamp Jan van Brakel, later Oranjekamp (kamp Oranje) genoemd. In 1942 gebouwd door de Rijksdienst voor de Werkverruiming voor de tewerkstelling (werkverschaffing) van jonge mannen, die om onduidelijke redenen (nog) niet in nazi-Duitsland waren tewerkgesteld.
Het Kamp Oranje is onder een andere architectuur ingericht en had andere bewonersgroepen dan Ybenheer.
In de kampen én met de QR-code is het bewogen verhaal te achterhalen. De complete geschiedenis is te lezen in het boek “Kamp Ybenheer & Kamp Oranje” (©2019, 25 jaar isolement aan de rand van het Fochte-looërveen) van Kees Timmerman.
Weer
In vroeger tijden bestond het gebied waar de beide kampen zijn gesitueerd uit rechte stroken hoogveen, waarop heide groeide en lichte bebossing. Zo’n strook land werd een ‘Weer’ genoemd (wat laagte betekent) en reikte kilometers ver tot aan de Drentse grens. De benaming is onterecht verworden tot de hier gebruikelijke “-heer”, “-haer” of “-haar”. Een “-heer” is juist een duiding voor hoogte, alhoewel er hier dus geen sprake van een hoogte is. De “topotijdreis.nl” laat zien, dat voor de Tweede Wereldoorlog nog steeds sprake is van een Weer. Het deel dat grenst aan het Noordeinde heet De Tippe.
Oudste boerderij
Iets terzijde ervan, aan de zuidkant van Oranje, stond één der oudste boerderijen van weleer (1656) van Fochteloo, rietgedekt en van het “hallehuis-type”, een bouwstijl van Saksische (Drentse) oorsprong. Daar woonde de familie Kiers. Bij verval van de boerderij werden voor het nageslacht twee nieuwe boerderijen gebouwd: Noordeinde 12 en 15. De oude stee werd helaas afgebroken in 1932, inplaats van bewaard en gerestaureerd te worden vanwege de unieke historische waarde.
