Voermanshuis

Net buiten het Friese Appelscha ligt een stuk onbegroeid, stuivend zand genaamd De Kale Duinen. Geen zee te bekennen, tòch duinen. De stuifzanden Kale Duinen, ook wel Aekingerzand genoemd, zijn ontstaan door overbeweiding van de arme grond waar weer en wind altijd vrij spel hebben gehad, vandaar de benaming.

De Kale Duinen maken deel uit van Nationaal Park Drents-Friese Wold. Ruim 6000 hectare bos, heide, vennetjes en veengebieden in het zuidoosten van Friesland, op de grens met buurprovincie Drenthe. Een prachtig gebied om te wandelen, te fietsen of paard te rijden. Dit natuurgebied is bovendien zeer kindvriendelijk met een speelbos, een heus kabouterpad, een spannende natuur-ontdekroute en een informatief bezoekerscentrum van Staatsbosbeheer.

Voermanswoning

De voerman was boswachter die ook voor de paarden zorgde. Diens karakteristieke dienstwoning met paardenstal staat een eindje verderop (420 m wandelpad , rechts nr. 5). De woning ligt midden in het familiebos, op loopafstand van het Buitencentrum. Dit huis van Staatsbosbeheer is rond 1915 gerealiseerd in ambachtelijk-traditionele bouwtrant. Het ligt vlak aan de weg, ervan gescheiden door een beukenhaag. Dit geasfalteerde wandelpad houdt daar op en splitst zich in twee zandpaden. De woning staat op een vierkant erf met bos aan de zuidzijde. Aan de noordelijk gelegen achterzijde is een vrij groot prachtig ven.

De voermanswoning heeft een typisch zadeldak met zwarte Hollandse pannen en een goot op klossen. De achterdeur is nog de oorspronkelijke houten deur met een stoepje en een beglazing bestaande uit twaalf kleine ruitjes. De indeling van het interieur is deels origineel. Jammer dat de scheidingsmuur tussen woonkamer en de slaapkamer aan de oostzijde is afgebroken. Maar toch, de sfeervolle woonkamer en de praktische keuken (vóór 1960 de vroegere kleine varkensstal) zijn van alle gemakken voorzien.

De vroegere dienstwoning van Staatsbosbeheer is een rijksmonument (nr. 514114) van algemeen cultuurhistorisch belang als uitdrukking van de geschiedenis van dit gebied én vanwege de redelijke architectonische gaafheid én omdat het object een hoge mate van visuele schoonheid heeft.