Lezing over 'Zwanendrift in Fryslân'

Unieke mienskipcollectiepresentatie 'Zwanendrift in Fryslân – zwanenhalsbanden en zwanenboeken uit de 17-de eeuw' is te zien in De Tiid in Bolsward. De tentoonstelling opent op vrijdag 8 november met een lezing over Zwanendrift in Fryslân door André Buwalda. 

De Mienskipcollectiepresentatie opent met een bijzondere selectie van zwanenhalsbanden en zwanenboeken, waarmee de rijke geschiedenis van de zwaan als statussymbool centraal staat. Deze eerste presentatie in de reeks, tot stand gekomen in nauwe samenwerking met amateurhistoricus André Buwalda en Yvonne Boonstra van de archeologische dienst van de gemeente Súdwest-Fryslân, biedt een uniek inkijkje in een adellijke traditie die lange tijd bepalend was in Fryslân.

Eeuwenlang was de zwaan een symbool van macht en rijkdom, vooral binnen de Friese adel en welgestelde herenboeren. Het zwanenrecht gaf de elite het voorrecht om tamme knobbelzwanen te houden op hun landerijen, en soms zelfs op het terrein van anderen. Om het eigendom van deze zwanen aan te tonen, werden de zwanen gemerkt met inkervingen op hun snavel en poten, waarvan de gegevens werden vastgelegd in zwanenboeken. Daarnaast kregen sommige dieren een koper- of messinghalsband met gegraveerde initialen, familiewapens of jaartallen.

In deze nieuwe presentatie zijn elf van de slechts tweeëntwintig overgebleven zwanenhalsbanden samengebracht, naast enkele zeldzame exemplaren van de zwanenboeken. De presentatie bevat waardevolle bruiklenen van het Fries Scheepvaartmuseum, Historisch Centrum Leeuwarden (HCL), Tresoar en Het Fries Museum. Deze objecten bieden een unieke gelegenheid om meer te leren over deze bijzondere Friese traditie, die haar hoogtepunt bereikte in de 17e en 18e eeuw.

Bezoekers kunnen tot 1 april 2025 genieten van deze unieke verzameling, waarna Museum De Tiid weer nieuwe verhalen en objecten uit het rijke Friese erfgoed toont.