De dijken en kerken van 't Bildt
Stap op de fiets en verken het adembenemende landschap van ‘t Bildt met onze 35 kilometer lange fietsroute "De Dijken en Kerken van ‘t Bildt." Deze route start bij het Toeristisch Overstappunt (TOP) in Oudebildtzijl en neemt je mee langs de schitterende UNESCO Werelderfgoed Waddenzee. Dwars door het unieke polderlandschap en langs historische dorpen vol cultuur en geschiedenis en eeuwenoude kerken.
Begin je fietstocht bij het Toeristisch Overstappunt (TOP) in Oudebildtzijl. Vanuit hier fiets je door de grootste polder van Fryslân, gevormd door eeuwenoude zeeklei. De route voert je door een landschap van indrukwekkende zeedijken en uitgestrekte akkers, waarin de ontstaansgeschiedenis nog duidelijk zichtbaar is.
De route brengt je langs pittoreske d…
Stap op de fiets en verken het adembenemende landschap van ‘t Bildt met onze 35 kilometer lange fietsroute "De Dijken en Kerken van ‘t Bildt." Deze route start bij het Toeristisch Overstappunt (TOP) in Oudebildtzijl en neemt je mee langs de schitterende UNESCO Werelderfgoed Waddenzee. Dwars door het unieke polderlandschap en langs historische dorpen vol cultuur en geschiedenis en eeuwenoude kerken.
Begin je fietstocht bij het Toeristisch Overstappunt (TOP) in Oudebildtzijl. Vanuit hier fiets je door de grootste polder van Fryslân, gevormd door eeuwenoude zeeklei. De route voert je door een landschap van indrukwekkende zeedijken en uitgestrekte akkers, waarin de ontstaansgeschiedenis nog duidelijk zichtbaar is.
De route brengt je langs pittoreske dorpen zoals Oude Leije, Vrouwenparochie, en Sint Annaparochie. In Sint Annaparochie kun je de Van Harenskerk bezoeken, waar de beroemde schilder Rembrandt van Rijn zijn geliefde Saskia van Uylenburg trouwde. Deze kerk is een pareltje voor kunst- en geschiedenisliefhebbers.
Fiets verder naar Sint Jacobiparochie en ontdek de iconische Groate Kerk, een cultureel centrum en refugio. Deze kerk markeert ook het begin van de pelgrimsroute Santiago aan het Wad via het Jabikspaad, een spirituele tocht die pelgrims naar Santiago de Compostela voert.
De route vervolgt richting de UNESCO Werelderfgoed Waddenzee. Fiets langs de prachtige kwelders en geniet van het weidse uitzicht over het Wad bij Zwarte Haan. Hier kun je de ongerepte natuur en de rust van het Friese landschap volop ervaren.
Via Nieuwe Bildtzijl fiets je terug naar je startpunt in Oude Bildtzijl. Geniet van de laatste kilometers van deze bijzondere route, die je een diepe waardering voor het Friese erfgoed en de natuurlijke schoonheid van ‘t Bildt zal geven.
Met de hoogste kerkdichtheid van Europa en de oudste kerken in Noordwest-Friesland, biedt deze fietsroute een rijke culturele en historische ervaring. Ontdek de dijken en kerken van ‘t Bildt en geniet van een onvergetelijke dag fietsen. Stap op de fiets en beleef het zelf!
Sights on this route
TOP Oudebildtzijl
Vanaf Toeristisch Overstappunt Oudebildtzijl kan je 't Bildtse land, de Waddenkust en de akkerlanden verkennen.
Oudebildtzijl (Ouwe-Syl)
Welkom in Ouwe-Syl, daar waar het goed toeven is. Kom en ontdek dit bijzondere plekje, geniet van de rust en gemoedelijkheid, maak kennis met de vriendelijke inwoners, en zet de tijd even stil.
Julianakerk Oudebildtzijl
Het kerkgebouw is een rijksmonument. Het heeft sinds 1997 geen kerkfunctie meer, maar wordt gebruikt als informatiecentrum.
Oude Leije (Alde Leie)
Alde Leie is een lyts doarp ( klein dorp ) maar soms groots in het nieuws vanwege De elfstedenroute welke dwars door het dorp loopt. Naast een haven worden hier ook regelmatig streekproducten markten georganiseerd.
Vrouwenparochie (Froubuurt)
Vrouwenparochie een veelzijdig dorp voor de cultuurliefhebber. Wat je zeker niet mag missen is de laatste historische molen op Het Bildt, de Vrouwbuurtstermolen, gelegen op een prachtige locatie aan de 11-steden vaarroute en de Kultuurfabriek Kooi-aap.
Sint Annaparochie (Sint Anne)
Sint Annaparochie is het grootste dorp van gemeente Waadhoeke. Naast diverse kleine winkeltjes en horecagelegenheden is de Van Harenskerk, daar waar Rembrandt van Rijn zijn Saskia trouwde, ook zeker het bezoeken waard!
Van Harenskerk Sint Annaparochie
Stel je eens voor... het huwelijk van meesterschilder Rembrandt van Rijn en zijn vrouw Saskia van Uylenburgh werd hier in Sint Annaparochie gesloten! In een voorloper van het huidige achtkantige kerkgebouw gaven ze elkaar op 10 juni 1634 het ja-woord.
Van Harenskerk Sint Annaparochie
Van Harenskerk Sint Annaparochie
Van Harenstraat 1
9076 BS Sint Annaparochie
Sint Jacobiparochie (Sint-Jabik)
Sint Jacobiparochie ontstond in 1505, toen Het Bildt door arbeiders uit onder meer Zuid-Holland, Zeeland en Friesland werd ingedijkt. Vooral bekend vanwege de Groate kerk als startpunt van de pelgrimsroute het Jabikspaad.
Groate Kerk Sint-Jacobiparochie
De opvallende Groate Kerk van Sint-Jacobiparochie is al enkele decennia in gebruik als cultureel centrum voor regio Het Bildt. Er vinden allerlei soorten concerten, vergaderingen en andere bijeenkomsten in deze kerk plaats.
Groate Kerk Sint-Jacobiparochie
Groate Kerk Sint-Jacobiparochie
Oosteinde 1
9079 PD Sint-Jacobiparochie
Oudebildtdijk
De historische Oudebildtdijk langs de Friese Waddenkust in Noardwest Fryslân biedt een dijk met een verhaal. Een markante dijk, kenmerkend door zijn typische dijkhuisjes en monumentale boerderijen.
Kwelder Westhoek
Een onmisbare hoogwatervluchtplaats Kwelder Westhoek is een onmisbare hoogwatervluchtplaats voor wadvogels aan de Friese Waddenkust. Soorten als bonte strandloper, zilverplevier en rosse grutto kunnen dan niet bij hun...
Zeedijk | Westhoek - Zwarte Haan
Fiets, wandel of rijd langs deze 7 km lange dijk vanaf de kwelder Westhoek naar Zwarte Haan en geniet van de vergezichten landinwaarts of stap de dijk op en ontdek met eigen ogen waarom de Waddenzee de UNESCO Werelderfgoed status heeft verkregen.
Zeedijk | Westhoek - Zwarte Haan
Zeedijk | Westhoek - Zwarte Haan
dijk tussen Westhoek en Zwarte Haan
westhoek
Boonweg: gras en schapen
Het is bijna niet voor te stellen dat de zee deze dijk kan verslaan. Toch was er in de laatste veertig jaar een keer of acht serieuze dijkbewaking nodig.
Boonweg: gras en schapen
(beluister hier het audioverhaal)
Het is bijna niet voor te stellen dat de zee deze dijk kan verslaan. Toch was er in de laatste veertig jaar een keer of acht serieuze dijkbewaking nodig. Rinus en Sander Dorst van Zeedefensie zijn dan ook altijd voorbereid. Hier in de werkplaats hangen de zaklampen aan de muur, de portofoons staan aan de lader en ligt het draaiboek op tafel. Voor het geval dát.
Vader en zoon Dorst liggen er niet wakker van, ze weten namelijk precies hoe de dijk erbij ligt. Elke week inspecteren ze de 25 kilometer dijk tussen Harlingen en Nieuwebildtzijl. En elke dag zijn ze hier sowieso te vinden, voor onderhoud en beheer. Zo gooien ze bijvoorbeeld kuilen dicht die door honden zijn gegraven en vangen ze ongeveer 150 mollen per jaar in hun klemmen.
Is dat nou echt nodig? Ja, want gangen, gaten en kuilen kunnen de dijk behoorlijk verzwakken. Ook is de grasmat superbelangrijk om de bovenlaag sterk te houden, hiervoor wordt een mengsel van zes soorten diepwortelend gras gebruikt. Als 80% van een vierkante meter grasmat ook daadwerkelijk uit grassprietjes bestaat, zijn de mannen dik tevreden.
Het gras wordt onderhouden door de schapen die je tussen april en oktober op de dijk ziet grazen. Met hun 'gouden voetjes' trappen ze de grond precies genoeg in en zorgen ze zo voor de ideale stevigheid. Vroeger graasden er ook wel koeien, maar hun hoeven deden meer kwaad dan goed.
De droogte van de laatste zomers baart wel eens zorgen. Schapen hebben soms nauwelijks genoeg te eten en enkele dijkvakken moesten opnieuw ingezaaid worden. Ook zette het waterschap voor het eerst een egger in, een machine die onkruid uit het gras haalt.
Andere soorten grassen en kruiden op de dijk zouden trouwens best een idee zijn, maar of dat veilig is? De proefvakken die je onderweg zag, laten vooralsnog zien dat de combinatie van schapen en gras het beste is voor de stevigheid van de dijk.
Aan de 'achterkant' van de dijk vind je geen gras maar asfalt, met daaronder steen en zand. In de jaren negentig bleek het asfalt zo zwak dat uit voorzorg breuksteen en grond bij de werkplaats is neergelegd. Je weet immers maar nooit. Intussen wordt er ook een proef gedaan met innovatieve asfaltbekleding.
Ingesproken door:
De van oorsprong Friese Esther Kokmeijer is kunstenares, ontdekker, designer and fotograaf. Ze woont tegenwoordig in Rotterdam, maar werkt overal ter wereld.
Esther werkt met Joop Mulder aan een serie projecten waarmee ze met korenbloemen verhalen over water zichtbaar wil maken. Een zee van bloemen, een terp omringd door water, een dijkdoorbraak en Holwerd aan zee, zichtbaar gemaakt met miljoenen bloeiende Korenbloemen. “Inspirerend hoe Joop zo begaan was met het prachtig Waddengebied. Hoe hij verhalen over dit bijzondere landschap tot leven wist te brengen en zich inzette om intieme ontmoetingen te creëren met dit landschap.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of Place
De Slikwerker
Historisch herkenningspunt De Slikwerker is een bronzen beeld van Frans Ram, dat staat op de zeedijk in de buurtschap Zwarte Haan. De mannen worden geëerd die in de periode van 1505 tot 1754 het gebied van het Bildt hebben drooggelegd. Tip, wandel ook even de dijk op en geniet van het uitzicht!
TOP Oudebildtzijl
Vanaf Toeristisch Overstappunt Oudebildtzijl kan je 't Bildtse land, de Waddenkust en de akkerlanden verkennen.
- 69
- 44
- 44
- 65
- 63
- 50
- 11
- 36
- 36
- 48
- 52
- 22
- 70
- 71