Old Smoker
Harlingen
Vanaf ongeveer 1875 produceert de firma Johannes Hibma & Zoon (JHZ) sigaren van het merk 'Old Smoker'. Dat gebeurt niet hier, maar een straat verderop, op de Schritsen, waar de familie sigarenfabriek 'De Nederlanden' bezit. Het bedrijf is gevest...
Sjoch alfêst efkes
Vanaf ongeveer 1875 produceert de firma Johannes Hibma & Zoon (JHZ) sigaren van het merk 'Old Smoker'. Dat gebeurt niet hier, maar een straat verderop, op de Schritsen, waar de familie sigarenfabriek 'De Nederlanden' bezit. Het bedrijf is gevestigd op historische grond: in de voormalige gevangenis van de Friesche Admiraliteit. Als kwaliteitsmerk voert de firma Hibma dan ook het wapen van de Admiraliteit: een leeuw met zeven pijlen (van de Zeven Verenigde Provinciën) in de linkervuist, en een geheven zwaard in de rechter. Aan het eind van de 19de eeuw werken er ongeveer 12 personen in het bedrijf, en de sigaren worden dan verkocht voor tussen de 4 en 10 cent per stuk (ca. € 0,02 en € 0,05). Tot de Tweede Wereldoorlog telt Harlingen méér van dergelijke kleinere sigarenfabriekjes. Rond 1905 zijn er zeker vijf, waar dan zo’n 30 jongens tussen de 12 en 16 jaar aan het werk zijn.
Als in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbreekt stijgen de prijzen van tabak met sprongen. Sigaren van 2 cent gaan 10 cent kosten en de prijs van tabak vertienvoudigt. Na de oorlog dalen de prijzen wel, maar het blijft goede handel. In een andere Harlinger sigarenfabriek, de Groenlandsvaarder, zijn in die topjaren wel 60 personen aan de slag. Na de Tweede Wereldoorlog wordt de sigaar verdrongen door shag en sigaretten.
In dit hoekpand is vanaf 1918 een tabakszaak gevestigd, waar sigaretten, tabak en sigaren zoals de Old Smoker worden verkocht. De authentieke kleuren van de muurreclame konden worden herleid dankzij een sigarendoosje, dat ergens ten zuiden van Amsterdam bewaard is gebleven.