Monument Taeke Schuilenga in Tiesingabosje
Fochteloo
Dit fraaie bospad, waarlangs u naar dit monument bent gekomen, is de oorspronkelijke weg van Veenhuizen naar Oosterwolde. Dat is alleen nog te zien aan de mooie grote bomen langszij. In latere jaren is de gevaarlijke kronkel in de Weperpolde...
Sjoch alfêst efkes
Dit fraaie bospad, waarlangs u naar dit monument bent gekomen, is de oorspronkelijke weg van Veenhuizen naar Oosterwolde. Dat is alleen nog te zien aan de mooie grote bomen langszij. In latere jaren is de gevaarlijke kronkel in de Weperpolder rechtgetrokken en is dit pad in verval geraakt.
In 1943 lag deze plek dus aan de openbare weg. Waar het monument nu staat was de greppel naast de weg. En in die greppel is op 5 november Taeke Schuilenga’s lichaam gevonden: Als de oorlog uitbreekt op 10 mei 1940 laat de beschuitfabrikantenfamilie Schuilenga uit Surhuisterveen duidelijk haar anti-nazistandpunt merken. Toen de kerkelijke “jongelingsvereniging” moest stoppen, werden bijvoorbeeld alle bijbels en psalmboeken verborgen in beschuitkisten op de grote zolder van de beschuitfabriek. Een ander voorval: Vader Taeke kreeg in 1941 een boete “wegens trouw aan het ‘voormalig’ Koningshuis”.
Nog meer voorbeelden: Twee van zijn zonen en zijn jongste dochter Ettje (toen 19 jaar) zaten enige tijd vast in het huis van bewaring in Groningen. Ook zijn broer, de bekende dagboekschrijver Jan-Djoerd, zat vanaf juli 1943 opgesloten. Dat meerdere Schuilenga’s vastzaten bracht de Duitse bezetter in verwarring. Zo werd Harm Schuilenga veroordeeld tot drie jaar concentratiekamp, maar werd per ongeluk vrijgelaten. Hij dook onder en overleefde de oorlog.
Op 29 oktober 1943 gingen verzetsmensen op weg om Pier Nobach, de “duivel van het Westerkwartier” genoemd, te liquideren. Nabij zijn huis kwamen zij de zoon Herman tegen. In zijn vlucht terug naar huis werd hij doodgeschoten. Pier was des duivels en schoot op alles en iedereen. Zes dagen later werd Taeke (bekend als anti-Duits én oud klasgenoot van Pier) gearresteerd en naar het Scholtenhuis in Groningen gebracht.
In de avond van diezelfde 4 november 1943 werd Taeke in een auto meegenomen in de richting van Oosterwolde en op deze plek rücksichtslos uit represaille vermoord (Silbertanne-moord). Een dag later vond een passant hier zijn ontzielde lichaam. Taeke mocht maar 65 jaar worden: “gevallen door laffe moordenaarshand, voor vrijheid, recht en vaderland”.
Hjir fine jo Monument Taeke Schuilenga in Tiesingabosje
de knolleFochteloo Plan dyn rûte
fanôf dyn lokaasje
