Nieuwe Noordergemaal
Veenhoop
Bij het natuurgebied de Petgatten, in De Veenhoop staat hier het nieuw Noordergemaal. Het gemaal uit 1973 verouderde en moest daarom worden vervangen. Het nieuwe gemaal heeft iets bijzonders, het is namelijk gebaseerd op een Friese kapschuur.
Sjoch alfêst efkes
Het voormalige gemaal uit 1973 voldeed niet meer aan de verwachtingen, vanwege veiligheidsnormen moest het gemaal worden vervangen. Het Nieuwe Noordergemaal staat hier nog maar net. In februari 2019 werd het project opgestart en eind april 2020 werd het gemaal opgeleverd. Het zou best kunnen dat je het nieuwe Noordergemaal nog nooit hebt gezien. Dit gemaal is een indrukkende verschijning, want naast het gemaal is er namelijk een vispassage aangelegd. De vissen kunnen hier ongehinderd tussen het Krûme Gat, Wilde Mûntsegroppe en natuurgebied Petgatten De Veenhoop zwemmen. Verder vind je ten noorden van de Buitendyken polders, deze polders zullen bij extreem hoge waterstanden, onder water worden gezet voor een stabiele waterbeheersing.
- Ofstân nei jo lokaasje:
Routes in de buurt
Besjoch alle rûtes-
E-chopper pontjesroute Drachten-Earnewâld
E-chopper pontjesroute Drachten-Earnewâld(35.5 km)Drachten -
De Veenhoop-Drachten | Bonifatius Kloosterpad: etappe 4
De Veenhoop-Drachten | Bonifatius Kloosterpad: etappe 4(14.1 km)De Veenhoop -
Rabobank Route | Nationaal Park De Alde Feanen
Rabobank Route | Nationaal Park De Alde Feanen(36.0 km)Earnewoude
Lokaasjes
Besjoch alle lokaasjes-
Rondvaartbedrijf Grachtenrondvaart Sneek
Rondvaartbedrijf Grachtenrondvaart SneekSneekDirect boekbaar
-
Ried: bodemdaling
Accepteer cookies om deze content te zien.
Ried: bodemdaling
(beluister hier het audioverhaal)
Met het blote oog is het moeilijk te zien, maar de bodem van deze omgeving ligt laag. Op sommige plekken, zoals hier bij het dorpje Ried, gaat het om een paar centimeter, maar er zijn in de buurt kommen die wel 30 centimeter lager liggen dan twintig jaar geleden.
Die bodemdaling is een belangrijke reden dat er een nieuw gemaal komt, dat het witte gemaal dat je verderop aan de Rie ziet liggen zal vervangen. Zowel de oude als de nieuwe kunnen 140 kubieke meter water per minuut naar hoger gelegen gebieden afvoeren bij hoge waterstanden. Ook doet het gemaal dienst bij stortbuien, die steeds vaker voorkomen.
Het gemaal, dat hier in de jaren zeventig van de vorig eeuw kwam, heet ‘De Mieden’. Een toepasselijke naam, want dit Friese woord betekent een laaggelegen land aan de rand van het dorp, land dat alleen gebruikt kon worden om van gras hooi te maken en aan het vee te geven.
Een jaar of vijf geleden bleek renovatie van het gemaal nodig, maar dat bleek lastig, omdat de vijzels diep genoeg moeten zijn als de bodem nog verder zakt. Daarom besloot Wetterskip Fryslân om een hele nieuwe te laten maken, die ook op verdere bodemdaling is berekend.
Hoe het komt dat de bodem is gedaald? Zout- en gaswinning. Vanaf 2004 is op een handvol locaties hier in de omgeving namelijk gas uit de bodem gewonnen. Toen bleek dat de bodem meer daalde dan was verwacht, is daarmee gestopt. Bij Tzummarum en Sexbierum is lange tijd zout uit de bodem gehaald, maar nu wordt overgestapt op winning uit de bodem van de Waddenzee. De bedrijven die de stoffen winnen, Vermillion en Frisia Zout, betalen mee aan gemalen als deze om de waterhuishouding te regelen.
Ingesproken door:
Beeldend kunstenaar Rob Sweere zit al sinds 1989 in het vak. Hij werkt met permanente monumentale installaties in de publieke ruimte en maakt tijdelijke installaties voor tentoonstellingen en festivals. Wereldwijd werkt Rob met groepen mensen.
Zo heeft hij Joop Mulder leren kennen tijdens Oerol. “Joop dacht op een schaal waarop ik zelf ook graag denk, maar die in de visie van anderen niet of weinig voorkomt. Samen met Joop kon je echt tot de max denken. Hij was niet bang en gaf vertrouwen. Jammer dat velen in onze omgeving niet zo onbevangen durven te dromen en ervoor te gaan. Ik zal Joop missen als dromer en als reisgenoot in deze maatschappij.”
Dit verhaal is onderdeel van de route Gemalen Verhalen van Sense of PlaceRied