Syds en Klaske Miedema
Holwerd
“Rechtsachter het betonpad!”, roept Syds Miedema. Hij wijst richting de zeedijk. “Daar!” Het waait zo hard dat zijn schoonvader en Klaske hem nauwelijks kunnen verstaan.
Sjoch alfêst efkes
(het audioverhaal is te beluisteren in de media)
“Rechtsachter het betonpad!”, roept Syds Miedema. Hij wijst richting de zeedijk. “Daar!” Het waait zo hard dat zijn schoonvader en Klaske hem nauwelijks kunnen verstaan. Ze steken hun duimen op, een teken dat ze begrijpen waar de kistjes poters en de pootlorry naar toe moeten. Fantastisch dat ze vandaag willen helpen, denkt Syds. Ze redden het wat arbeid betreft zo allemaal net met familie, een vakantiekracht en een stagiair.
Samen achter op de pootlorry laten ze een voorgekiemde knol in het gat zakken. De eerstejaars en tweedejaars planten ze met de hand. Een hand wint het immers nog altijd van de machine als je beschadiging helemaal wilt uitsluiten. Zo, de allereersten zitten erin. Het groeiseizoen begint. Dit is eigenlijk ook het startpunt van het hele pootgoedjaar: poten, verzorgen, rooien en bewaren. Ja, ieder jaar doet hij hetzelfde, maar iedere dag is anders. Daarom houdt hij ook zo van dit vak. Het buiten-zijn geeft bovendien altijd energie.
De wind jaagt om hen heen, maar het deert Syds niet. Bovendien beschermt de zeewind tegen luizen, de grootste bedreiging van de aardappelplant. Over een paar weken zullen er al flinke plantjes staan, met mooi weer groeien ze als kool. Hij ziet de rechtgefreesde ruggen met groen al voor zich, maar rekent nooit op een goede uitkomst. Een plan hebben als boer is één ding, maar allerlei factoren kunnen ervoor zorgen dat het anders loopt. Het weer, ziektes in de gewassen, noem maar op. Gelukkig is hij niet al te angstig aangelegd en ziet hij het boerenbestaan vooral als uitdaging.
De wind is gaan liggen als ze richting Zoutkamp gaan. Hier ligt de helft van hun ongeveer 80 hectare, een uitbreiding nadat ze de boerderij van Klaskes vader overnamen. Syds mindert vaart. Een scholekster duikt voor de trekker de berm in. Die vindt de akkerrand wel, weet hij. Fantastisch dat er meer akkervogels zijn nu veel boeren de laatste jaren akkerranden vrij houden voor kruiden en bloemen.
Het perceel met wintergraan ligt er mooi bij. Het is nog groen, maar staat al hoog. Sinds een paar jaar brengt hij het rechtstreeks naar een boer in de buurt, in ruil voor mest. Voordeel voor beide partijen dus.
Hoeveelste jaars zijn deze?”, vraagt Syds' broer als ze weer in actie zijn. “Derdejaars”, legt Syds uit. Hij vertelt graag over zijn vak. Over de kwaliteit van de akkerbouw. Over deze knollen die hij via de traditionele stamselectie vermeerdert ook. De poters doen er een seizoen langer over om te groeien, vergeleken met de miniknollen uit de kas. Hij verkoopt ze via twee kleinere handelshuizen aan collega-akkerbouwers in Nederland. Hij toont er eentje tussen twee vingers in de lucht. “Je hebt slow cooking, slow food, en dit is slow grow.”
(Beluister het audioverhaal naast de foto)
Dit verhaal is onderdeel van de route Bildtstars en Eigenheimers van Sense of Place
