Sint-Petruskerk Tjerkwerd
Tjerkwerd
De Petruskerk dateert mogelijk uit de veertiende eeuw, al is daar niets van te zien. Dat komt door de beklamping met de kleine bruine stenen die zijn aangebracht voor de oude gevels. Waar veel kerken ooit verlengd zijn, is de Petruskerk drie traveeë...
Neem alvast een kijkje
De Petruskerk dateert mogelijk uit de veertiende eeuw, al is daar niets van te zien. Dat komt door de beklamping met de kleine bruine stenen die zijn aangebracht voor de oude gevels. Waar veel kerken ooit verlengd zijn, is de Petruskerk drie traveeën ingekort. Dat gebeurde tijdens een opknapbeurt in 1641. De westelijke gevel met half ingebouwde toren is in 1888. Voor die tijd hingen de klokken in een dakruiter en een klokkenstoel.
In 1725 is de kerk van binnen betimmerd met een lambrisering en voorzien van banken met snijwerk. Bijzonder is de preekstoel met Bijbelse voorstellingen op de panelen. Realistisch en geestig is de gelijkenis uit de bergrede: ‘U ziet de splinter in het oog van een ander, maar de balk in uw eigen oog ziet u niet’. Er tegenover staat de prachtige Cammingha-Heermabank uit begin zeventiende eeuw. Onder de galerij met het Van Dam-orgel staat het grote pronkgraf voor het rijke echtpaar Watse van Cammingha en Rixt van Donia met hun portretbustes van marmer.
Extra informatie:
De Petruskerk van Tjerkwerd dateert mogelijk uit de 14de eeuw, maar daar is niets meer van te zien. De diepe dagkanten van de vensters laten vermoeden dat onder de latere bekleding nog oud muurwerk zit. Er is tufsteen aangetroffen, waarschijnlijk hergebruikt materiaal. In 1641 is de bouwvallige kerk opgeknapt en drie traveeën ingekort, waarbij zowel tufsteen als kloostermoppen als sloopmateriaal restte. De kerk is later beklampt met bruine steen van klein formaat en de vijfzijdige koorsluiting gepleisterd. De westelijke gevel met de halfingebouwde toren kwam in 1888 tot stand naar ontwerp van architect Jan van Reenen. Daarvóór hadden de klokken in een klokkenstoel en in een dakruiter gehangen. De opmerkelijke kooringang is van vrij jong baksteenmateriaal maar heeft wel een romano-gotisch model.
De kerkruimte wordt gedekt door een houten tongewelf met trekbalken, consoles en muurstijlen. In 1725 is de kerk inwendig betimmerd met een lambrisering en voorzien van banken met snijwerk in de wangen. De preekstoel met klankbord binnen een doophek met balusters en festoenen heeft fraai gesneden bijbelse voorstellingen op de kuippanelen: Abrahams offerande en van Jacobs droom én verrassend ook een gelijkenis uit de bergrede: ‘U ziet de splinter in het oog van een ander, maar de balk in uw eigen oog ziet u niet …’ (Mattheus 7:3-5). De gelijkenis is er op realistische, geestige wijze weergegeven. De Cammingha-Heermabank ertegenover dateert al uit het begin van de 17de eeuw. Het kuifstuk op de overhuiving draagt de wapens van het echtpaar Heerma, de bewoners van het Waltaslot. Onder de orgelgalerij met een instrument van L. van Dam & Zn. uit 1851 staan de restanten van een monumentale tombe uit het einde van de 17de eeuw voor het puisant rijke echtpaar Watze Frans van Cammingha en Rixt van Donia. Het is tijdens de revolutie aan het begin van de Bataafse Republiek vernield en is nu in een restantencompositie van allerlei doodssymboliek te bewonderen met zelfs albasten onderdelen en bustes van het echtpaar in marmer.
Kerk mogelijk 14de eeuw, toren 1888
Protestants
Preekstoel, meubilair, grafmonument
Hier vind je Sint-Petruskerk Tjerkwerd
Kerkstraat 88765 LK Tjerkwerd Plan je route
vanaf jouw locatie
