Grafsteen van de vader van Eise Eisinga
Dronryp
Ontcijfer het wiskundig raadsel op de grafsteen van de vader van Eise Eisinga. Hij heeft dit gedaan om op die manier bij een breed publiek interesse voor wiskunde te wekken. Later is hij zelf ook in dit graf bijgezet.
Neem alvast een kijkje
Ontcijfer het wiskundig raadsel op de grafsteen van de vader van Eise Eisinga. Hij heeft dit gedaan om op die manier bij een breed publiek interesse voor wiskunde te wekken. Later is hij zelf ook in dit graf bijgezet.
Het bevindt zich op het kerkhof van de Sint Salvius Kerk, praktisch onder de gedenksteen van het Fries Genootschap. De tekst van de grafsteen is als volgt:
Jelte Eises Eisinga
Was in de tijd van dit Noodlottig leeven
Van God een wonderbaar vernuft gegeeven
Die door zijn Eigen vinding dingen wrogt
En door zijn Eigen hand tot rijpheidt brogt
So dat men boven zijn Natuurgenoten
Den lof en roem van veele sag vergroten
’T Lighaam is hier ter ruste neer geleidt
Tot dat de Heer het wekt tot d’Eeuwigheidt.
Sijn Ouderdom doe hij stierf met de Jaaren
Christy Geaddeerd maakt 1854 204/365
En de Jaaren Christy met het 1/4 van sijn Jaren
Gemultipliceert komt 31120 292849/532900
Soortgelijke wiskundige puzzels
De puzzel op de grafsteen van Eisinga staat niet op zichzelf. Er zijn soortgelijke wiskundige puzzels op grafstenen bekend die ouder zijn dan de puzzel van Eise Eisinga.
De oudste grafsteen bevond zich op het kerkhof van Hallum. Deze steen werd verbrijzeld toen op 16 april 1804 de oude stompe toren plotseling instortte.
Een andere grafsteen bevond zich in Jorwerd. Het is zeker dat Eisinga met deze puzzel bekend was, de puzzel staat namelijk in het rekenschrift van de jeugdige Eisinga uit de jaren 1759/1760 schreef. De tekst op deze grafsteen was als volgt:
Klaas Lieuwes Fopma, leid alhier begraven.
Zijn ouderdom doe hi Stierf bi de helft van de Jaren Christi geaddeert zijn = 878 549/730.
En de ¼ van Klaas Lieuwes Jaren vermeenigvuldigt met de Jaren na Christi geboorte is = 17159 19391/26645 Jaren.
Berekening
De puzzels hebben steeds hetzelfde stramien. Er zijn twee vergelijkingen:
Som: d∙od + e∙jc = y
Product: f∙od∙jc = z
De variabelen d, e, f, y en z zijn bekend. Daardoor kunnen we jc (jaren Christi oftewel de sterfdatum) en od (ouderdom) berekenen.
Hier vind je Grafsteen van de vader van Eise Eisinga
Grafsteen van de vader van Eise EisingaTsjerkebuorren 1
9035 BA Dronryp Plan je route
vanaf jouw locatie
