Doopsgezinde kerk te Workum
Workum
De doopsgezinde kerk van Workum is in 1695 gebouwd als schuilkerk. Het eenvoudige, onopgesmukte bouwwerk ligt een eind van de straat af. Sinds de 18e eeuw staat er een kosterswoning voor en in het verleden was de kerk nog verder aan het oog onttrokken.
Neem alvast een kijkje
De doopsgezinden zijn een stroming binnen het protestantisme die in de 16e eeuw ontstond in Zwitserland en Friesland. Vooral over de doop hadden en hebben ze eigen ideeën. Een spilfiguur was de in het Friese Witmarsum geboren kerkhervormer Menno Simons (1496-1561). Ten tijde van de Republiek mochten de doopsgezinden, net als de katholieken, hun geloof niet in het openbaar uitoefenen. Dat leidde tot de bouw van schuilkerken, die vanaf de straat niet zichtbaar of als kerk herkenbaar zijn.
De kerk of ‘vermaning’ die de doopsgezinde gemeenschap van Workum in 1695 liet bouwen, is zo’n schuilkerk. Het eenvoudige, onopgesmukte bouwwerk onder een hoog schilddak ligt een eind van de straat af. Sinds de 18e eeuw staat er een kosterswoning voor en in het verleden was de kerk met schuttingen verder aan het oog onttrokken.
Als je er binnengaat stap je in een ruimte die er heel anders uitziet dan je van een kerk gewend bent. Dat komt door de vierkante plattegrond maar ook door de galerijen langs drie kanten. Ze zijn afgewerkt met balustrades en rusten op zuilen met dorische kapitelen. De doopsgezinde gemeenschap in Workum was groot en de schuilkerk moest plaats bieden aan 400 mensen.
Boven de deur naar de consistoriekamer zie je een oude zandloper, bedoeld om de lengte van de preek in de gaten te houden. De sfeervolle consistoriekamer is van onder tot boven betegeld met Makkumer tegels en er staat een 18e-eeuwse schoorsteenmantel.
De kerk is alleen van binnen te bezichtigen op de Open Monumentendagen en op afspraak.
