Holwerd - Noard-Fryslân Bûtendyks | Rondjes om de kerken
Trek je schoenen aan, adem de zilte lucht in en geniet van het unieke ritme van land en zee. Holwert, de poort naar Ameland, biedt een wandeling vol contrasten. Ontdek de Sint-Willibrorduskerk op een historische terp, kunstwerken op de dijk en het ruige kwelderlandschap van Noard Fryslân Bûtendyks.
De route begint en eindigt bij de Sint-Willibrorduskerk, een buitenbeentje in het Friese landschap. Ooit op een terp in het buitendijkse gebied gebouwd, kwam deze kerk na inpolderingen en dijkverlegging binnendijks te liggen. De huidige kerk, gebouwd in Lodewijk XVI-stijl tussen 1775 en 1778, heeft een toren die al sinds de zeventiende eeuw dienst deed als vuurbaak voor schepen op de Waddenzee. Het omliggende kerkhof op de cirkelvormige terp biedt een serene plek voor reflectie.
Op de dijk richting…
Trek je schoenen aan, adem de zilte lucht in en geniet van het unieke ritme van land en zee. Holwert, de poort naar Ameland, biedt een wandeling vol contrasten. Ontdek de Sint-Willibrorduskerk op een historische terp, kunstwerken op de dijk en het ruige kwelderlandschap van Noard Fryslân Bûtendyks.
De route begint en eindigt bij de Sint-Willibrorduskerk, een buitenbeentje in het Friese landschap. Ooit op een terp in het buitendijkse gebied gebouwd, kwam deze kerk na inpolderingen en dijkverlegging binnendijks te liggen. De huidige kerk, gebouwd in Lodewijk XVI-stijl tussen 1775 en 1778, heeft een toren die al sinds de zeventiende eeuw dienst deed als vuurbaak voor schepen op de Waddenzee. Het omliggende kerkhof op de cirkelvormige terp biedt een serene plek voor reflectie.
Op de dijk richting het Wad staan twee imposante metalen beelden van Jan Ketelaar. Deze vrouwenfiguren reiken met hun handen naar elkaar, een symbool van balans en uitwisseling. Ze bieden niet alleen een prachtig uitzicht op het Wad maar nodigen ook uit tot nadenken over de interactie tussen mens en natuur.
Dit uitgestrekte natuurgebied, beheerd door It Fryske Gea, is een van de grootste kweldergebieden van Nederland. Hier ervaar je de ongerepte wildernis van slikken, geulen en kwelders. Het gebied is een paradijs voor vogels zoals kieviten, plevieren en tureluurs. Buiten het broedseizoen kun je door de boomloze vlakte struinen, maar blijf alert: diepe geulen kunnen onverwacht je pad blokkeren.
Een hoogtepunt van de route is de vogelhut, gelegen in een ronde dijk. Hier kun je tijdens hoogwater de stilte opzoeken, vogels observeren of simpelweg genieten van het oneindige uitzicht over het Wad.
De route vertelt het verhaal van de Friezen die zich eeuwenlang hebben aangepast aan de grillen van zee en land. Van de opgeworpen terpen tot de latere inpolderingen, het landschap rondom Holwert is een levend geschiedenisboek. Tegelijkertijd biedt het een kijkje in de toekomst: een plek waar natuur en mens samenkomen, vechtend en verbindend.
Rondjes om de kerken bevat 26 inspirerende en verrassende pelgrimsroutes in Noord-Fryslân. De weidsheid, de lichtval, wolken en het ruisen van de wind sluiten naadloos aan bij de sobere verstilling die de kerken bieden. Wijkplaatsen en vluchtheuvels in drukke tijden. Ontsnappingsroutes die rust bieden. Nieuwsgierig naar de andere routes? Je vindt ze hier
Meer verdiepende informatie over deze en de andere routes kun je vinden in de routegids; Rondjes om de kerken in Noord-Fryslân. Te verkrijgen via de boekhandel. De uitgave is tot stand gekomen door schrijver Fokko Bosker, een wandeljournalist, in nauwe samenwerking met stichting Tsjerkepaad die ijvert voor ruimere openstelling van de monumentale kerken in Fryslân.
Dit ga je zien
Startpunt
Tsjerkestrjitte 11
9151 HV Holwerd
Navigeer naar startpunt
Sint Willibrorduskerk Holwerd
De Sint Willibrorduskerk in Holwerd is een bijzondere kerk. Het heeft een merkwaardige L-vormige bouw en een toren met een opmerkelijk grote spits. De kerk heeft een prachtige kansel.
Wachten op hoog water
“Wachten op hoog water” is een beeld van Jan Ketelaar. Het beeld bestaat uit twee, van metaal gelaste, vrouwen van vijf meter hoog. Een volle vrouw en een dunne vrouw.
Holwerd (Holwert)
Holwerd is een klein dorp in de gemeente Noardeast-Fryslân dat vooral bekendheid geniet vanwege haar functie als vertrekpunt van de veerboot naar Ameland en de plek van waaruit vele wadlooptochten starten.
Holwerd - Kees Weverswadpost - vogelkijkhut
De zomerdijk is verlaagd zodat de kwelder weer kan overstromen bij hoogwater. Daarnaast is er een vogelplas met eiland voor wadvogels als scholekster en kluut gerealiseerd. Verder is er een kreekloop aangelegd en zijn de begrazingsmogelijkheden verb...
Holwerterpolder
Kom landen op de gouden rand van de Waddenzee; de Holwerterpolder is deel van het grootste overgebleven kweldergebied: Noard-Fryslân Bûtendyks.
Beschrijving
Start wandelroute Holwert:
Door het klaphek het kerkterrein verlaten. Vervolgens LA en direct weer bij knooppunt 42 RA naar 77. Het pad loopt behoorlijk steil de cirkelvormige kerkterp af, gaat met een bocht naar links en vervolgens scherp naar rechts langs de peuterspeelzaal Us Earste Begin en komt uit op de Fiskwei. Vervolgens RA onder de terp langs en op de kruising met de Ternaarderdyk LA over het fietspad die langs de weg richting Ternaard. Voorbij een paar woningen de weg links omhoog naar de dijk nemen, die oversteken en een klein stukje teruglopen tot aan de Nije Púndyk. Die RA inslaan. Recht vooruit staan twee vrouwen op de dijk die Holwert de rug hebben toegekeerd. Aan het eind van het pad, dat dichter bij de dijk steeds smaller wordt en onverhard, ligt een brug over de ringvaart. Loop de dijk op naar de 5 meter hoge beelden van kunstenaar Jan Ketelaar. De dikke en de dunne vrouw reiken met hun handen naar elkaar en drukken de zoektocht naar balans en uitwisseling uit.
RA aan de Wadkant over het talud van de dijk in de richting van Ternaard. Bij een kwelderpad ter hoogte van een overstap LA over het kwelderpad, weer LA en RA naar de vogelhut Kees Weverswadpost. Staatsbosbeheer heeft in het gebied de zomerdijk verlaagd zodat de kwelder bij hoog water weer kan overstromen. Bij hoog water komt de Waddenzee tot aan de ronde dijk waarin de hut is uitgegraven. Een uitgelezen plek om vogels te spotten of zomaar wat weg te dromen en de stilte op te zoeken.
Het struinpad komt uit op de veerdam, daar LA en vervolgens aan de voet van de zeedijk in de bocht schuin RA over het parkeerterrein voor Wadlopers en vogelspotters. Na de overstap begint het uitgestrekte natuurgebied van Noard-Fryslân Bûtendyks van It Fryske Gea. De beschermde kwelder met zomerpolders strekt zich uit tot voorbij Nieuwebildtzijl. Buiten het broedseizoen van 15 maart tot 15 juli mogen wandelaars door de boomloze vlakte struinen, maar het is wijs de paden aan te houden om niet opeens voor een diepe geul te staan en een stuk terug te moeten. In de tussenliggende periode loopt de route over de dijk terug, wie wil kan wel een stuk langs de buiten- en binnenkant van de dijk heen en terug lopen.
In de zomerpolders grazen grote kudden paarden, de manen wapperen in de warme oostenwind. Vanaf de kwelders en de drooggevallen slik- en zandplaten komt het geluid van kieviten, plevieren en tureluurs aandrijven. De kwikzilveren zilte zang stemt gelukkig.
Het doorgaans goed begaanbare kwelderpad komt uit bij knooppunt 21, daar LA naar 38 aan de binnenkant van de dijk met uitzicht over het boerenland. Bij 38 RA terug naar 37 en vervolgens door richting 42. Het fietspad langs de weg naar de veerhaven kruist de Fiskwei. Oversteken naar de Tsjerkestrjitte. Als een guirlande slingert de klinkerweg omhoog naar de Sint-Willibrorduskerk. Aan de achterzijde van de kerk strekt zich een verrassend ruim kerkhof uit aan de voet van de volmaakt cirkelvormige terp.
- 42
- 41
- 36
- 21
- 38
- 37