Oentsjerk - Gytsjerk - Mûnein | Rondjes om de kerken
De Trynwâlden, een gebied met een bijzondere mix van historie en natuur, vormt het decor voor deze route. Je wandelt door een afwisselend landschap van parken, kerken en zandpaden, met onderweg verhalen van inspirerende personen zoals Theo van Welderen Rengers, de ‘Rode baron’.
De Trynwâlden, bestaande uit dorpen zoals Oentsjerk, Gytsjerk en Mûnein, vormen een groene corridor die zich uitstrekt over een zandrug. Dit landschap, gevormd in de laatste ijstijd, biedt vruchtbare grond voor cultuur en gemeenschap. De dorpen liggen als een lint achter elkaar, elk met een eigen karakter en een rijke historie.
Deze route voert je langs monumentale kerken, zoals de Mariakerk in Oentsjerk en de Martinuskerk in Gytsjerk. Beide kerken staan buiten de dorpskernen, omringd door rust en natuur. Het intieme coulissenlandschap van weilanden en bossen maakt deze wandeling tot een unieke beleving.
Je …
De Trynwâlden, een gebied met een bijzondere mix van historie en natuur, vormt het decor voor deze route. Je wandelt door een afwisselend landschap van parken, kerken en zandpaden, met onderweg verhalen van inspirerende personen zoals Theo van Welderen Rengers, de ‘Rode baron’.
De Trynwâlden, bestaande uit dorpen zoals Oentsjerk, Gytsjerk en Mûnein, vormen een groene corridor die zich uitstrekt over een zandrug. Dit landschap, gevormd in de laatste ijstijd, biedt vruchtbare grond voor cultuur en gemeenschap. De dorpen liggen als een lint achter elkaar, elk met een eigen karakter en een rijke historie.
Deze route voert je langs monumentale kerken, zoals de Mariakerk in Oentsjerk en de Martinuskerk in Gytsjerk. Beide kerken staan buiten de dorpskernen, omringd door rust en natuur. Het intieme coulissenlandschap van weilanden en bossen maakt deze wandeling tot een unieke beleving.
Je start de wandeling bij de Mariakerk in Oentsjerk, gelegen aan de rand van het parklandschap. De kerk, gebouwd in de vroege dertiende eeuw van rode kloostermoppen, is een markant voorbeeld van middeleeuwse architectuur. Sporen van rondbogen in de muren herinneren aan de kapellen die later zijn gesloopt.
Op de oostgevel prijkt een plaquette ter ere van Theo van Welderen Rengers, een visionair en filantroop die bekendstond als de ‘Rode baron’. Zijn invloed reikte ver: van sociale werkgelegenheidsprojecten in de crisisjaren tot de oprichting van coöperatieve initiatieven zoals Frico en de zuivelfabrieken in Friesland. Hij combineerde politiek met een diep gevoel van maatschappelijke verantwoordelijkheid en liet een blijvende erfenis achter.
De route voert je door de Trynwâlden, waar Stania State met zijn weelderige parkaanleg een hoogtepunt vormt. Zandpaden en kruidige graslanden leiden naar Gytsjerk, waar de Martinuskerk je verwelkomt met haar serene sfeer. Onderweg geniet je van het schilderachtige coulissenlandschap, dat in elk seizoen een ander gezicht toont.
Rondjes om de kerken bevat 26 inspirerende en verrassende pelgrimsroutes in Noord-Fryslân. De weidsheid, de lichtval, wolken en het ruisen van de wind sluiten naadloos aan bij de sobere verstilling die de kerken bieden. Wijkplaatsen en vluchtheuvels in drukke tijden. Ontsnappingsroutes die rust bieden. Nieuwsgierig naar de andere routes? Je vindt ze hier
Meer verdiepende informatie over deze en de andere routes kun je vinden in de routegids; Rondjes om de kerken in Noord-Fryslân. Te verkrijgen via de boekhandel. De uitgave is tot stand gekomen door schrijver Fokko Bosker, een wandeljournalist, in nauwe samenwerking met stichting Tsjerkepaad die ijvert voor ruimere openstelling van de monumentale kerken in Fryslân.
Dit ga je zien
Startpunt
Oentsjerk
Navigeer naar startpunt
Mariakerk Oentsjerk
Deze oude kerk is van rode kloostermoppen gebouwd. Interessant zijn de sporen in het metselwerk. Zo is er zowel aan de noord- als zuidkant een grote rondboog te zien; sporen van aangebouwde laatmiddeleeuwse kapellen die in de zeventiende eeuw zijn g...
Gytsjerk
Gytsjerk lag oorspronkelijk westelijker dan het in de twintigste eeuw is gelegen. Het centrum van het dorp lag rond de Martinuskerk uit de 12e eeuw. De plaatsnaam verwijst mogelijk naar de oprichter of eigenaar van de kerk, ene 'Gye'. In 1439 werd d...
Martinuskerk Gytsjerk
Aan de negentiende-eeuwse voorzijde met geveltoren lijkt deze kerk niet zo oud. Maar het gebouw dateert al uit de twaalfde eeuw. Wel is het vaak veranderd en gerepareerd.Oude gedeelten muurwerk van tufsteen zitten vooral aan de noord- en...
Mûnein
Mûnein behoorde tot 1948 bij Oentsjerk. Vandaar misschien dat in dit dorp een kerk ontbreekt. Mûnein heeft zijn naam aan een inmiddels verdwenen molen ontleend.
Stania State
Een unieke locatie. Landgoed Stania State ligt in Friesland, verscholen in de bosrijke omgeving tussen Oentsjerk en Aldtsjerk op fietsafstand (ca. 10 km) van Leeuwarden en Dokkum.
