De hoogste terp van Nederland

(40.6 km)

Beleef de magie van het Friese terpenlandschap met onze betoverende fietsroute 'De Hoogste Terp van Nederland'. Startend bij het Toeristisch Overstappunt (TOP) in Oudebildtzijl, neemt deze 40 kilometer lange route je mee over het prachtige Bildt naar Nieuwebildtzijl, langs adembenemende natuur, historische bezienswaardigheden, iconen op de dijk tot op de hoogste terp van Nederland, terp Hegebeintum.

Stap terug in de tijd en ontdek het unieke terpenlandschap van Friesland. Ooit een land zonder dijken, waar de zee tot na het jaar 1000 vrij spel had, besloten de bewoners zich te beschermen door heuvels op te werpen. Deze verhogingen, terpen genoemd in Friesland en wierden in Groningen, vormden de basis van dorpen en hebben hun stempel gedrukt op de lokale cultuur en namen zoals Terpstra en Wiersma.

Langs de hele Wadde…

Langs de hele Waddenkust van West-Europa vind je deze terpen, met in Friesland en Groningen zo'n 1200 exemplaren. De terpen variëren van twee tot zeven meter hoog, met de terp van Hegebeintum als hoogste met bijna negen meter. Deze terp is niet alleen de hoogste, maar ook een van de oudste, daterend van vijf eeuwen voor de jaartelling.

Hoewel de aanleg van dijken de functie van terpen overbodig maakte, werden ze in de negentiende eeuw afgegraven voor de vruchtbare terpaarde. Bij opgravingen zijn talloze bijzondere voorwerpen gevonden die te bewonderen zijn in Bezoekerscentrum De Ardenplaats en Kennis- en Ynformaasjesintrum Terp Hegebeintum. Hier kun je Beitske ontmoeten, een vrouw uit de terp van Hegebeintum, van wie het gezicht is gereconstrueerd.

Beleef de rijke geschiedenis van het Friese terpenlandschap en laat je meevoeren door verhalen van het verleden.

Fiets langs het uitgestrekte natuurgebied Noard Fryslân Bûtendyks van waar je de ongerepte schoonheid van UNESCO Werelderfgoed Waddenzee kunt ervaren. Bezoek het kweldercentrum It Noarderleech voor een diepere duik in dit unieke ecosysteem.

Sta even stil bij De Dijktempel bij Marrum, een iconisch monument dat eer betoont aan de eeuwenlange strijd tegen het water. De rust en het uitzicht zijn hier ongeëvenaard.

Nog een unieke plek langs de route is de Terp fan de Takomst in Blije: Dit kunstwerk op een terp symboliseert de balans tussen natuur en cultuur. Een inspirerende plek die je niet mag missen.

Maar het hoogtepunt moet nog komen, Terp Hegebeintum, de hoogste terp van Nederland, een getuigenis van het oude Friese leven. Bezoek het bezoekerscentrum voor fascinerende inzichten in de geschiedenis van deze unieke woonheuvels.

Sluit je avontuur af bij dit informatieve centrum en leer meer over de rijke historie en natuur van de regio.

Deze fietsroute biedt niet alleen een sportieve uitdaging, maar ook een reis door de tijd en natuur. Geniet van de frisse Friese lucht, het serene landschap en de verhalen die het land te vertellen heeft. 'Naar de Hoogste Terp van Nederland' is een ervaring die je nog lang zal bijblijven.

Dit ga je zien

TOP Oudebildtzijl

Vanaf Toeristisch Overstappunt Oudebildtzijl kan je 't Bildtse land, de Waddenkust en de akkerlanden verkennen.

Oudebildtzijl (Ouwe-Syl)

Welkom in Ouwe-Syl, daar waar het goed toeven is. Kom en ontdek dit bijzondere plekje, geniet van de rust en gemoedelijkheid, maak kennis met de vriendelijke inwoners, en zet de tijd even stil.

Het Bildt | streek

Ontdek Het Bildt, ontstaan uit de inpoldering van de Middelzee in 1505. Dit unieke landschap van strakke lijnen door polderdijken biedt een vruchtbare bodem voor gewassen zoals de Bildtstar-aardappel en een rijke cultuur gevormd door de Hollandse Bilkerts.

Nieuwebildtzijl (Nije-Syl)

Nieuwebildtzijl (Bildts: Nije-Syl, Fries: Nijebiltsyl ontstond rond 1600 bij de aanleg van de Nieuwebildtdijk en kreeg zijn naam door de nieuwe sluis die hier werd gebouwd. Deze sluis verving de oude in Oudebildtzijl en speelde een belangrijke rol in de bescherming tegen het woeste zeewater.

Noard-Fryslân Bûtendyks

Elk jaar komen hier ruim één miljoen vogels om voedsel te zoeken en uit te rusten. Neem tijdens een wandeling daarom vooral een verrekijker mee. Zo kun je volop genieten van de kluut met haar omhoog gebogen snavel, de gakkende brandgans of de grot...

It Noarderleech - Noard Fryslan Butendyks

Rustig uitwaaien op deze buitendijkse kwelders? Dit gebied is een zeer populaire attractie voor vogels, een slordige miljoen van hen brengen jaarlijks een kort of langer bezoek. Het is ruig, weids en vaak ben je de enige in je soort hier!

Dijktempel

Een heerlijke plek om te landen; dit mooie kunstwerk van Ids Willemsma. Het wordt de Dijktempel genoemd, maar klopt dat wel?

Terp fan de Takomst

Een nieuwe terp, buitendijks. Een belevingsplek, om mensen de waddenkust te laten beleven. Om oude verhalen te vertellen en nieuwe verhalen te maken. Over het ontstaan van het gebied en haar bewoners.

Kweldergebied

Vanaf de terpentijd veroverde de mens land op de zee, zoals hier in Noard Fryslân Bûtendyks. Vanaf deze plek zijn de zomerpol- ders te zien, omringd door een zomerdijk, met hekken, sloten, greppels, historische sluizen en ‘dobben’.

Zeedijk

De bewoners van dit gebied hebben altijd een haat-liefde verhouding met de zee gehad. Die zorgde voor vruchtbare grond, vis in overvloed en mogelijkheden voor handel. Maar ze kon ook allesvernietigend toeslaan.

Atelierkerk Ginnum

De stokoude 12e eeuwse kerk ligt middenin het dorp op een terprest, die dateert uit de IJzertijd. Vandaag de dag wordt de kerk verhuurd aan beeldende kunstenaars die hier geïnspireerd raken.

Harsta State

Harsta State in Hegebeintum is een oude Friese state met een mooie landschapstuin met stinzenflora in het noorden van Friesland. De tuin en een gedeelte van het huis zijn opengesteld voor het publiek.

Hegebeintum

Het landschap langs de Friese kust heeft een bijzonder kenmerk: de terp. Terpen zijn opgeworpen woonheuvels, die bescherming moesten bieden tegen het opkomende zeewater.

Kennis- en Ynformaasjesintrum Terp Hegebeintum

Het Kennis- en Ynformaasjesintrum Terp Hegebeintum ligt aan de voet van de hoogste terp van Nederland. Hier kunt u toegangskaarten kopen voor het Archeologisch Steunpunt, de kerk en Harsta State. Daarnaast vindt u hier het Terpcafé en TIP.

Oude Leije (Alde Leie)

Alde Leie is een lyts doarp ( klein dorp ) maar soms groots in het nieuws vanwege De elfstedenroute welke dwars door het dorp loopt. Naast een haven worden hier ook regelmatig streekproducten markten georganiseerd.