Mini fiets- en wandelvakantie Friesland - Etappe 1

Beschrijving

Harlingen

In deze levendige havenstad vind je veel gebouwen uit de zeventiende en achttiende eeuw. Bij de TIP kun je thematische stadswandelingen kopen. Hoogtepunten in Harlingen zijn onder andere:

• De havens met Skûtsjes en Expeditieschip Willem Barentsz
• De pakhuizen langs de Noorderhaven met hun geografische namen
• Het zandstand bij het beeld van de Stenen Mak op de Westerzeedijk
• De hoekige, witte vuurtoren waar je ook kunt overnachten
• De schilderingen op de huizen tussen de twee havens, die hinten naar de vroegere functies van de gebouwen
• De kleine huisjes langs de Zoutsloot
• Museum Het Hannemahuis
• Het rijkelijk versierde Stadhuis

Tip: bezoek Harlingen vanaf het water in een huurbootje. 

Fijne horeca:

• Zeevantyd
• Bakkerij Elsinga
• Eetcafé Nooitgedagt
• ’t Noorderke

Wijnaldum

Wijnaldum ligt op een terp. In de terp is een gouden fibula (mantelspeld) uit de zevende eeuw gevonden. De fibula ligt tentoongesteld in een museum in Leeuwarden, maar in het Archeologisch Steunpunt naast de kerk kun je wel andere terpvondsten bewonderen.
Vanaf de kerk begint een zes kilometer lange wandelroute die de moeite waard is. Aan de muur van het Archeologisch Centrum hangen foldertjes met de route. 

Firdgum

Op de terp van Firdgum staat al vele jaren geen kerk meer, maar nog wel een kerktoren. Tegenover de kerk ligt de Yeb Hettinga Skoalle. Yeb was boer en enorm geïnteresseerd in de oudheid. Hij zocht de bodem van omliggende terpen af en verzamelde landbouwgereedschap van vroeger. Zijn vondsten liggen tentoongesteld in het museum. Buiten staat een replica van een zodenhuis waar mensen tussen de vierde en achtste eeuw in woonden. 

Oudebildtdijk 

De Oudebildtdijk is de langste straat van Nederland. Langs de dijk staat een enkele rij kleine, oude huisjes. De dijk werd in 1505 aangelegd om overstromingen op het achterliggende land tegen te gaan. De Oudebildtdijk werd aangelegd door deskundigen en arbeiders uit de buurt van Dordrecht, die hun eigen dialect meenamen. Lang werd in dit gebied Bildts gesproken, een mengeling tussen Fries en Hollands. 

Zwarte Haan

Zwarte Haan ligt aan het einde van een weg, en voelt als het einde van de wereld. Binnendijks staat het gelijknamige, sfeervolle restaurant. Buitendijks rusten duizenden vogels op het wad. Bij laag water kun je hier een eindje het wad oplopen (maar probeer de vogels niet te storen) en langs de dijk een stukje naar links wandelen. Bij helder weer zie je Vlieland (rode vuurtoren) en Terschelling (vierkante, gele vuurtoren). Op de dijk staat het slikwerkersmonument en een stukje naar links het zeegemaal H.G. Miedema. 

Fijne horeca:

• Restaurant De Zwarte Haan

Oudebildtzijl

In Oudebildtzijl staan pittoreske, kleine huisjes aan de Oudebildtdijk en een kanaal. Breng gratis een bezoekje aan de Aerden Plaats om alles te leren over de geschiedenis van dit gebied, gevolgd door een lekker kopje thee in het horecagedeelte.
Op de kade staat een beeld van Gerrit Keizer. Gerrit werd hier in 1874 geboren en was als volwassen man slechts 96 centimeter lang. Hij trekt de wereld over als bezienswaardigheid, zanger, artiest en muzikant. Wanneer dat hem genoeg wordt, komt hij terug naar Oudebildtzijl en wordt sigarenhandelaar. 

Fijne horeca:

• Aerden Plaats
• Café Het Graauwe Paard

Hallum

Maak een uitstapje naar het oude centrum van Hallum. Parkeer je auto aan de rondweg en loop door één van de smalle steegjes naar het Kerkpad rondom de kerk. Hallum is een typisch radiair terpendorp, met de huizen in een cirkeltje om de kerk heen. 

Kweldercentrum / infocentrum It Fryske Gea

In het kweldercentrum aan de Noorderleeg 5a net buiten Hallum leer je alles over de omgeving. Met alle nieuwe kennis in je hoofd is het tijd om buitendijks te gaan struinen. Tussen 15 juli en 15 maart mag je vrij rondlopen in het gebied buiten de dijk. Volg bijvoorbeeld de gele paaltjes naar de bunker, en loop vanaf daar naar de waterlijn. Trek stevige schoenen aan die vies mogen worden, want je om bij het water te komen moet je een stukje door het slik. 

Gemaal de Heining

Het moderne gemaal De Heining ligt in de zeedijk. Het gemaal werkt helemaal automatisch en begint te pompen als de waterstand in de polder te hoog wordt. In het gemaal zit een vispassage voor trekvissen die voor overleving en voortplanting afhankelijk zijn van zowel zoet als zout water. Een zoetwater lokstroom wordt de zee in gestuurd, waarna de vissen uit de zee een wachtruimte in zwemmen. Vanuit die wachtruimte worden ze vervolgens weer losgelaten in het zoete water. 

De Seedykster Toer

De uitkijktoren van de Seedykster Toer zie je al van verre. De omgebouwde, groene graansilo steekt boven de bomen en de omliggende weilanden uit. Vanaf het uitkijkplateau op 24 meter hoogte heb je uitzicht over de buitendijkse grond, de Waddeneilanden en het terpenlandschap.
Bij de toren vind je ook een juttersmuseum. De voorwerpen die Leendert Ferwerda in twintig jaar jutte, staan hier tentoongesteld. In de permanente expositie ‘Paardenredding 2006’ zie je beelden terug van de redding van de dobbepaarden na een stormvloed in 2006.

Dobbepaarden-monument

Tijdens een stormvloed eind oktober 2006 kwamen de buitendijkse landerijen onderwater te staan. Zo’n 200 paarden kwamen samen op de rand van één van de dobbes (poelen met verhoogde randen) staan. Dagenlang riskeerden zij onderkoeling en een aantal paarden overleefden het niet. Na een paar dagen ging een groepje lokale amazones op hun paarden het water in, op weg naar de dobbe. Zij overtuigden de ‘dobbepaarden’ om toch het water in te gaan en leidden de paarden naar de dijk. Ter herinnering aan deze reddingsactie ligt in de Ozingadobbe een groot kunstwerk van Machiel Braaksma. 

Dijktempel Marrum

Op de zeedijk een paar kilometer buiten Marrum, staat een dijktempel. De tempel is gebouwd ter herinnering aan de dijkverhogingen tussen 1980 en 1933. Staand tussen de pilaren heb je een prachtig uitzicht over de buitendijkse landerijen en de Waddeneilanden. 

Station Marrum

Op het oude station van Marrum staat een tot restaurant omgebouwde oude trein: de Pannenkoekentrein. Meld je aan bij het loket en neem met je treinkaartje plaats in een wagon. Kies uit de ‘dienstregeling’ (het menu) je favoriete pannenkoek met een avontuurlijke naam. Je gerecht wordt vervolgens in de ‘machinekamer’ (keuken) bereid en door de conductrice bij jou afgeleverd. 

Fijne horeca: 

• Pannekoekentrein Marrum